Lümen Nedir? Oto Ampullerde Lümen Değeri Ne İfade Eder?
Oto aydınlatma sistemlerinde Lümen
değeri ampulün ışık gücünü gösterir. Lümen değeri yüksek olan bir ampul far
aynasından yansıyarak yola daha fazla ışık verir, birim yüzeyi daha fazla
aydınlatır. Dolayısıyla yolu daha iyi aydınlatır.
Lümen’in bilimsel tanımı şöyledir:
Bir ışık kaynağının bir metre mesafede bulunan 1 m2 lik bir
yüzeye dik olarak gönderdiği ışık miktarına bir lümen denir. Fizikteki sembolü
lm'dir.
Katalog değeri olarak 55 watt bir halojen
oto ampulünün lümen değeri 1600- 1800lm arasında, 35Watt D1S xenon ampul
3000-3200lm arasında, 35 Watt LED ampulün lümen değeri 4000-6000lm arasında
olduğu belirtilmektedir. Bu değerler ürünün kalitesine, markasına, dizaynına
göre farklılık gösterebilir.
Lümen tanımında bahsedildiği gibi oto
ampullerin lümen değerleri laboratuvar ortamında ampulün 1 metre uzaklıkta
birim yüzeye verdiği dik olarak gelen ışık miktarı olarak profesyonel
cihazlarla ölçülerek belirlenir. Bu değer ampulün katalog bilgisinde belirtilen
Lümen değeridir.
Ancak gerçek ortamda ve normal kullanım
şartlarında bu ampulün lümen değeri, ampul aracın farına takıldığında bir çok
farklı dış etkenden etkilenerek yola yansıyan ışık miktarı artar ya da azalır.
Örneğin çok güçlü ışık veren, Lümen değeri yüksek bir oto ampulü, eskimiş ve
kararmış bir far aynasından yeterince yansıma yapamayacağı için yola
düşen ışık miktarı çok az olabilir.
Yine benzer bir şekilde far
reflektörüne yada far merceğine uygun olmayan, doğru odaklama yapamayan, doğru
yansıma yapamayan bir ampul, lümen değeri yüksek olsa bile yola düşen ışık
miktarı azalabilir, homojen olmayan bir ışık dağılımı ortaya çıkabilir. Ampulün
1mm ileride veya geride durması bile yola düşen ışık miktarını ve ışığın
dağılımını olumsuz etkileyebilir.
Işığın yönü, far aynasına düşen ışığın
aynanın neresine, hangi yöne düştüğü de yansımanın doğru olması için çok önemlidir.
Bu ve benzeri faktörler nedeniyle
araçlardaki orijinal halojen ampul yerine takılan modifiye amaçlı xenon
yada LED ampullerin yapısı çok önemlidir. Dışarıda çok güçlü yanan bir ampul
araç farına takılınca istenmeyen yansımalar, ışığın farklı yönlere dağılması,
karşıdan gelen sürücünün gözünü alması gibi sonuçlara neden olabilir.
Bu yüzden LED xenon far ampulü alırken ampulün ışık veren çiplerinin yerinin ve yönünün orijinal halojen ampul ile aynı yada benzer olmasına özen gösterilmelidir. Bu şekilde en iyi sonuç alınır. Ekli resimde kırmızı çizgi ile gösterilen ışık merkezlerinin hizası aynı olmalıdır.